| نهادهاي حقوقي نيز مانند موجودهاي زنده يكباره به طور كامل خلق
نميشوند. نيازهاي اجتماعي در آغاز، فكر حقوقدان را مشغول ميدارد كه چگونهبايد خرق عادت كرد، سنتها را شكست و نياز تازه را برآورد. نخستين
گامها با تمهيدهاي زيركانه برداشته ميشود تا نهادها در استخدام نيازها
قرار گيرد؛ ولي همين كه انديشهي اصلي پخته و ذهنها آماده شد، آهنگ حركت
نيز تغيير مييابد و نظريههاي نو پا به ميدان مينهد. دوران ادامه مطلب برچسبها: چكيدهجايگاه وقف در امور اجتماعي و اثرگذاري آن در
بخش اقتصادي امروزه بيش از پيش روشن شده است. بهره برداري مناسب و كارآمد
از اموال موقوفه و تغيير و تبديل آن در زماني كه با كاهش ارزش مواجه مي شودلازمه فعاليت اقتصادي است. راههاي مختلفي وجود دارد كه براساس آن مي توان
ضمن استفاده از نهاد وقف، تغيير و تحولات اقتصادي را مد نظر قرار داد.
مقاله حاضر در پي اثبات صحت وقف شخص حقوقي است. در صورت اثبات آن ادامه مطلب برچسبها: چكيدهمدرس و محقق حوزه علميه خراسان، نفر برگزيده سازمان ملي جوانان و
پژوهشگر جوان دفتر تبليغات خراسان، نفر برتر شانزده همايش بين المللي و
كشوري، محقق مؤسسات فرهنگي - پژوهشي فقه الثقلين و شيفتگان كمال.وقف پسانداز دائمي براي آخرت است، اين بحث از دو ديدگاه قابل بررسي است، يكي
جنبه فقهي است و ديگر جنبه اخلاقي مسئله است. در اين نوشتار به جنبه فقهي
اين موضوع آن هم از طريق مقارن بررسي مي ادامه مطلب برچسبها: چكيدهوقف در حقوق اسلامي با تراست (در حقوق انگليس)
وجوه اشتراك بسيار زيادي دارد. وقف نهادي تكامل يافته در بستر حقوق اسلامي وتراست منبعث از انصاف در سيستم حقوقي انگلوساكسون است. در اين مقاله
نگارنده به وجوه تفاوت و تشابه وقف و تراست از لحاظ: نوع مال، قابليت بقاء
در برابر انتفاع، قابليت قبض و اقباض و معلوم و معين بودن مال در هر دو
نهاد به صورت جداگانه مي پردازد. مضافاً به اين مسأله توجه خواهد ش ادامه مطلب برچسبها: جهت بِرجهتي را گويند كه در آن خير و نيكي باشد، مثل احسان به فقرا.جهت وقفجهتوقف داعي و انگيزهاي است كه واقف با در نظر گرفتن آن، مبادرت به وقف مال
خود مينمايد، مثل وقفِ مال به انگيزه اطعام ايتام. جهت وقف ـ به معني
مذكور ـ بايد مشروع باشد، (بند 4 ماده 190 قانون مدني) بنابراين وقف بر
مقاصد غيرمشروع، يعني مقاصدي كه به نحوي از انحا مورد نهيِ قانون است، باطلاست. در هر عمل حقوقي از جمله وقف، مفرو ادامه مطلب برچسبها: لفظي است كه اراده انشايي واقف، داير بر وقف مال خود در قالب آن ابراز و
اعلام ميشود؛ اعمّ از اينكه صريح در معني وقف باشد؛ مثل: «وقف كردم اين
مال را براي فلان مقصود» يا به كنايه و بهطور ضمني مفهوم وقف را برساند؛
مثل: «حبس دائم كردم مال خود را براي فلان جهت».ضم امينالحاقِشخص مورد اعتماد است به متولّي موقوفه، در موردي كه عدم صلاحيت متولّي در
ادارهكردنِ موقوفه، به نحوي احراز شود. ضمّ امين با حك ادامه مطلب برچسبها: وقف بر جهتوقف عام يا وقف بر مصالح عمومي را وقف بر جهت نيز مينامند.وقف بر حملوقفياست كه موقوفٌعليه آن، جنين يا حملي است كه وجودش محرز شده است. صرفنظر
از ملاحظات و نظرهايي كه در مورد درستي اين وقف بين فقها وجود دارد، از نظراصول و قواعد موجود در حقوق مدني ايران، وقف بر حمل صحيح است؛ زيرا طبق
قانون و به عنوان يك حكم عام، حمل از همه حقوق مدني بهرهمند است (ماده 957قانون مدني) و بهرهمندي از ادامه مطلب برچسبها: منظور از منافع وقف، هر گونه ارزش مالي و قابل تقويم به پول است كه مستقيم
يا غيرمستقيم از عين موقوفه و توابع آن حاصل ميشود؛ مانند منفعت
ساختمانها، علوفه و غلاّت مزارع، آب نهرها و چاهها، نذور بقاع متبرّكه.منتفعكسي است كه حق انتفاع به نفع او برقرار شده است. (رك: حق انتفاع)موجبشخص گوينده يا ابرازكننده ايجاب را موجب مينامند. (رك: ايجاب) در وقف، موجب شخص واقف يا نماينده قراردادي (وكيل) او است.موقوف ادامه مطلب برچسبها: امروزه در مورد اصل مشروعيت وقف، ترديدي جدي ميان جوامع مسلمان ديده نمي
شود. همه مذاهب اصلي اسلام (حنفي، شافعي، مالكي، حنبلي و شيعيان زيدي و
طاهري و دوازده امامي) آن را مشروع تلقي و مورد توجيه قرار مي دهند.
(الطبطبايي، 2003: 97). در قرآن مجيد نهاد وقف با شكل و مفهوم آن مورد ذكر
قرار نگرفته است اما آيات متعددي وجود دارد كه مخاطبين را به انجام خير و
نيكي و احسان و برّ دعوت مي كنند و فقها و مفسرين ادامه مطلب برچسبها: -ملك بودن- قاعده «لاوقف الا في ملك» همين ويژگي موقوفه را متذكر مي شود.
ماده 57 قانون مدني مي گويد «واقف بايد مالك مالي باشد كه وقف مي كند...».
در مورد وقف فضولي قبلاً بحث شد. اين نكته اضافه مي شود كه ضمانت اجراي وقففضولي در فقه و در حقوق مورد اختلاف است. (ملكوتي فر: 146) -معلوم
بودن مال موقوفه. وقف به لحاظ مباني و سهم اخلاق و عرف در ايجاد و توسعه آندر جامعه، يكي از عقودي است كه علم اجمالي ب صفحه بعدي ادامه مطلب برچسبها: |